Nấm rơm khô là loại thực phẩm quen thuộc trong đời sống hàng ngày. Đặc biệt, chúng được dùng nhiều trong ẩm thực nhờ kết cấu dai giòn và thời gian sử dụng lâu dài. Các phương pháp làm nấm rơm khô ngày nay cũng được đơn giản hóa nhờ sự hỗ trợ của thiết bị hiện đại như lò nướng, nồi chiên không dầu hay máy sấy lạnh nên có thể áp dụng tại nhà hoặc quy mô công nghiệp.
Mục Lục
Công dụng của nấm rơm sấy khô
Nấm rơm tươi có hình dạng nhỏ bằng ngón tay cái, thân ngắn, mũ nấm hình tròn, màu nâu đậm trên đỉnh và nhạt dần về phía dưới. Nấm rơm sấy khô chứa nhiều dưỡng chất như protein, chất xơ, vitamin B sắt và kẽm; được công nhận mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe cho con người.
- Tăng cường miễn dịch: Nấm rơm sấy khô chứa các hợp chất chống oxy hóa có khả năng tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể, từ đó tăng khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh và duy trì sức khỏe tổng thể.
- Hỗ trợ hệ tiêu hóa: Chất xơ trong nấm rơm sấy khô giúp cải thiện tiêu hóa bằng cách thúc đẩy hoạt động của ruột và duy trì sự cân bằng vi khuẩn đường ruột. Điều này có thể giúp giảm tình trạng táo bón và duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
- Tốt cho tim mạch: Nấm rơm sấy khô có khả năng giảm mức cholesterol trong máu, đặc biệt là cholesterol xấu (LDL). Điều này có thể giúp giảm nguy cơ các vấn đề về tim mạch và hệ tuần hoàn. Hàm lượng khoáng chất gồm đồng và kali trong nấm cũng giúp duy trì các hoạt động của mạch máu.
- Chắc khỏe xương: Nấm là loại thực phẩm giàu vitamin D thứ 2, sau dầu gan cá nên chúng giúp ích nhiều cho quá trình phát triển của xương.
- Ngăn ngừa ung thư: Theo nghiên cứu, nấm rơm sấy khô có hai chất đặc biệt là axit linoleic và beta-glucan, có công dụng ngăn tế bào ung thư vú và tiền liệt tuyến xuất hiện. Axit linoleic làm giác các tác hại từ hormone estrogen – một trong những nguyên nhân gây ra bệnh ung thư vú. Beta-glucans sẽ ức chế sự phát triển của ung thư tiền liệt tuyến.
- Giảm các gốc tự do: Khi bị các gốc tự do từ không khí ô nhiễm, chất béo xấu, rượu, bức xạ điện…xâm nhập, con người sẽ có nguy cơ bị ung thư, đục thủy tinh thể hoặc suy giảm thị giác. Nếu sử dụng nấm rơm khô thường xuyên, chất selen có bên trong thực phẩm sẽ khắc chế bớt lượng gốc tự do gây hại.
- Tốt cho bệnh nhân đái tháo đường: Nấm rơm ít chất béo và carbohydrate, đồng thời chứa nhiều insulin tự nhiên nên tốt cho bệnh nhân mắc đái tháo đường. Chúng còn có tác động tích cực lên gan, tuyến tụy cùng một số tuyến nội tiết quan trọng nên sẽ làm tăng lượng insulin tốt cho cơ thể.
Một số tác dụng khác của nấm có thể kể đến như: Giảm cân, hỗ trợ tiêu hóa, cung cấp chất sắt, hạn chế đông máu…
Với những lợi ích cùng dưỡng chất dồi dào như trên, nấm rơm khô là thực phẩm tốt cho mọi lứa tuổi. Hương vị độc đáo cũng là điểm mạnh để nấm trở thành nguyên liệu không thể thiếu trong những món ăn của người Việt.
Để tận dụng được hết công dụng, nấm nên được sấy khô và bảo quản lâu dài.
Các phương pháp làm nấm rơm sấy
Hai phương pháp làm nấm rơm khô phổ biến: Làm khô tự nhiên là sấy bằng lò nướng.
Cách làm nấm rơm phơi khô tự nhiên
Để bắt đầu quá trình phơi nấm, người làm cần chuẩn bị nấm rơm tươi, khay phơi hoặc lưới phơi. Điều quan trọng là tìm được vị trí phơi có nhiều nắng, không ẩm ướt để nấm được khô nhanh hơn, tránh lên mốc trắng.
Cách làm nấm rơm phơi khô:
- Đầu tiên, làm sạch nấm với nước, loại bỏ phần gốc cứng và để ráo
- Đặt nấm lên khay hoặc lưới, đảm bảo bề mặt phơi không có nước đọng
- Xếp nấm rơm lên khay thành 1 lớp với khoảng cách đều nhau (hoặc có thể xâu nấm thành chuỗi)
- Đặt khay phơi dưới ánh nắng tự nhiên để loại bỏ độ ẩm từ nấm và làm khô nấm; trong quá trình phơi, cần thường xuyên đảo nấm
- Phơi nấm trong 2 – 3 ngày, tới khi khô hoàn toàn, không còn độ ẩm
- Cuối cùng, đặt nấm vào hũ hoặc túi đóng kín để bảo quản.
Sấy nấm rơm khô bằng lò nướng
Với phương pháp sấy bằng lò nướng, người làm cần chuẩn bị thêm giấy nến hoặc giấy nướng chuyên dụng để lót nấm. Cách sơ chế và xếp nấm sẽ tương tự với cách phơi khô ngoài trời.
Cách làm nấm rơm sấy khô:
- Bước đầu, nướng ở nhiệt độ thấp (khoảng 50-60 độ C) trong khoảng 15-20 phút. Quá trình này giúp loại bỏ một phần nước từ nấm, tạo điều kiện tốt cho bước sấy chính sau này.
- Đặt lò ở nhiệt độ thấp đến trung bình (khoảng 60-70 độ C) và sấy nấm trong khoảng 2-3 giờ. Thời gian có thể thay đổi tùy theo độ dày của lát nấm và hiệu suất lò nướng.
- Theo dõi quá trình sấy và lật nấm thường xuyên để nấm không bị cháy. Khi nấm đã có độ khô, giòn giống với bánh quy nghĩa là đã được sấy đủ.
- Để nguội nấm hoàn toàn cho bảo quản trong túi hoặc hũ kín.
Việc dùng lò nướng và phơi khô chỉ là hai phương pháp tại gia, phục vụ cho quy mô nhỏ như gia đình. Nếu muốn dùng sấy khô nấm rơm cho mục đích kinh doanh với số lượng lớn, máy sấy lạnh sẽ là thiết bị hỗ trợ tối ưu nhất. Máy sấy lạnh SASAKI sử dụng công nghệ sấy với nhiệt độ thấp để loại bỏ độ ẩm từ nấm rơm một cách tự nhiên mà không làm mất đi hương vị hay giá trị dinh dưỡng.
Nấm rơm sấy sau khi đã được hoàn thành có thể chế biến thành món kho, món cạnh hoặc món xào.
Các món ăn chế biến từ nấm rơm khô đơn giản
Nấm rơm khô dễ dàng kết hợp với các nguyên liệu khác nhau, phù hợp cho cả món chay và món mặn.
Cách sơ chế nấm rơm trước khi chế biến
Đặc điểm của nấm rơm khô là kết cấu cứng, giòn nên cần sơ chế trước khi nấu:
- Ngâm nấm trong nước lạnh
- Rửa nấm trong nước để loại bỏ bụi bẩn, cặn nhỏ còn sót lại
- Vắt nhẹ nấm
- Cắt nấm theo thước kích, hình dạng mong muốn.
Các món ăn ngon với nấm rơm khô
Hướng dẫn cách làm 3 món ngon với nấm rơm sấy khô: Canh gà nấm, thịt kho nấm rơm đậu hũ.
Canh gà nấm rơm
Nguyên liệu:
- 200g thịt gà (có thể sử dụng nguyên con hoặc các phần thịt ưa thích)
- 100g nấm rơm
- 1 củ hành tây
- 2-3 tép tỏi
- Rau thơm (ngò, mùi, húng quế)
- Gia vị: muối, hạt nêm, dầu ăn
- Nước dùng gà hoặc nước luộc thịt gà.
Cách làm:
- Rửa sạch thịt gà và thái thành từng miếng vừa ăn (luộc sơ qua với gà nguyên con để loại bỏ tạp chất, bụi bẩn)
- Băm nhỏ hành tây và tỏi
- Phi thơm tỏi, sau đó xào gà tới khi săn lại
- Đổ nước dùng gà vào và nêm gia vị hớt bỏ bọt bẩn trong quá trình nấu
- Thêm nấm rơm khô vào nồi và nấu tới khi chín.
- Thêm hành tây vào và đảo đều
- Cuối cùng, thêm rau thơm như ngò, mùi, húng quế vào nồi, không đun quá lâu sẽ khiến rau nát và có mùi hăng.
Nấm rơm kho quẹt
Nguyên liệu:
- 500g nấm rơm
- Rau thơm, hành lá
- 2 củ hành tím
- 3 tép tỏi
- Gia vị: Đường, nước mắm, dầu ăn, hạt tiêu, bột ngọt, dầu ăn, hạt nêm.
Cách làm:
- Ướp nấm với muối, bột ngọt, hạt nêm và đường trong 15 phút
- Phi thơm tỏi băm, cho nấm vào xào với lửa lớn trong 3 – 5 phút
- Sử dụng nồi khác, tiếp tục phi thơm hành băm nhỏ, sau đó cho nửa chén nước lọc, 5 thìa nước mắm, 5 thìa đường, 2 thìa cafe và khuấy tan để làm nước sốt
- Cho nấm đã xào vào nước sốt, kho tới khi hỗn hợp đặc sệt, vừa ăn
- Thêm ớt và hành lá, tắt bếp.
Thịt kho nấm rơm đậu hũ
Nguyên liệu:
- 200g thịt heo hoặc thịt ba chỉ (có thể thay bằng thịt gà, bò tùy sở thích)
- 100g nấm rơm
- 200g đậu hũ tươi
- 1 củ hành tây
- 2-3 tép tỏi
- Gia vị: nước mắm, đường, muối, hạt nêm, tiêu
- Dầu ăn.
Cách làm:
- Thịt lợn rửa sạch, cắt thành hình khối nhỏ vừa ăn; ướp thịt với 1 thìa hạt nêm, nửa thìa muối, 1 thìa canh nước mắm, nửa thìa cafe tiêu, hành băm
- Đậu hũ chiên vàng giòn, để ráo dầu
- Thắng đường với 2 thìa canh dầu ăn, tới khi đường chuyển sang màu cánh gián thì cho hành tím vào đảo
- Cho thịt vào xào cùng, để nước màu bao phủ đều các miếng thịt; đổ vào lượng nước vừa phải, bằng với lượng thịt
- Chờ đến khi nước sôi lớn thì tiếp tục cho đậu và nấm vào đun cùng
- Thêm nước mắm hoặc muối tùy khẩu vị, đun khoảng 20 phút để nước keo lại và thịt chín mềm.
Nhìn chung, việc làm nấm rơm khô không chỉ kéo dài thời gian sử dụng mà cũng mang lại nhiều tiện ích khi sử dụng như nấm rơm khô xuất khẩu dễ dàng vận chuyển, không cần cất giữ trong tủ lạnh. Đặc biệt, nấm khô trong một số món ăn còn được đánh giá cao hơn nấm tươi, là thành phần tạo nên hương vị đặc trưng. Tuy vậy, nấm rơm làm khô có nhược điểm là hao hụt cân so với ban đầu. Điều này thường chỉ ảnh hưởng tới những người sản xuất, kinh doanh nấm số lượng lớn.
Bài viết liên quan
Hướng dẫn các cách bảo quản giá đỗ không bị thâm đơn giản
Th12
Chia sẻ cách làm nộm rau má đơn giản ngay tại nhà
Th12
Cách làm sinh tố rau má thơm ngon dinh dưỡng cho cả nhà
Th12